بررسی مغز افراد ADHD از لحاظ ساختاری
تفاوت ها در مغز افراد ADHD نسبت به مغز افراد دیگر به سه دسته تقسیم می شود:
-ساختار مغز
-عملکرد مغز
-شیمی مغز
در این بخش به تفاوت ساختار مغز ADHD می پردازیم. تکنیک های پیشرفته تصویربرداری مغز تفاوت های ساختاری را نشان داده اند:
۱-کوچک بودن قشر پیشانی
– در ساختار مغز افراد ADHD قشر پیشانی (PFC) افراد ADHD که محل رفتارهای منطقی-تصمیم گیری-رفتار معطوف به هدف و به طور کل کارکردهای اجرایی شخص است نسبت به دیگر افراد کوچکتر است و خون رسانی کمتر است
۲-کوچک بودن هسته دم دار و پوتامن در ساختار عقده های قاعده ای
– اگه مغز را از وسط نصف کنیم، مثل شکل، دوتا قسمت تیره میبینیم که ساختاری به اسم عقده های قاعده ای هستند
این ساختار شامل ۵ قسمت است که دو قسمت آن در مبتلایان به ADHD نسبت به افراد دیگر کوچکتر است
هسته دم دار و پوتامن
-بیشتر اطلاعاتی که ساختار عقده های قاعده ای از قشر مخ دریافت می کنند ابتدا به این دو بخش می روند
-مهمترین نقش عقدههای قاعدهای، کنترل حرکت و تنظیم وضعیت بدن است و کوچیک بودن این دو ساختار(هسته دم دار و پوتامن) در عقده های قاعده ای در حرکت و تنظیم وضعیت بدن اختلال ایجاد می کند.اما نمیتوان اعمال مجزایی را بهطور کامل به قسمتهای مختلف عقدههای قاعدهای نسبت داد. چون این سیستم همراه با قشر حرکتی و مخچه عملاً به صورت یک واحد عمل میکند
۳-کوچیک بودن هسته آکومبنس
هسته آکامبنس ساختاری در بخش سیستم پاداش مغز است که در مسیر دوپامینی مزولیمبیک قرار دارد و غنی از نرونهای دوپامینرژیک(مجموعه ای از نورون هاست که در ترکیب و آزادسازی دوپامین نقش دارند) مهم ترین عامل ADHD که نا به هنجاری در تولید دوپامین است
۴-کوچیک بودن آمیگدال
آمیگدال مرکز مهم تنظیم پاسخ های رفتاری به محرک های بیرونی است، و مانند پدال گاز برای ابراز احساسات عمل می کند. اختلال در این ساختار باعث می شود در زمان بروز احساسات این پدال گاز به درستی کار نکند و شخص کارهای بدون فکر انجام دهد
(مراجعه به مطلب سیستم لیمبیک و آمیگدال شود)
۵-کوچیک بودن هیپوکامپوس
هیپوکامپوس قسمتی از مغز است که پروتئینهایی دارد که اطلاعات رسیده از محیط بیرون را تقویت کرده و سپس به قشر بیرونی مغز میفرستد و این اطلاعات در آنجا در حافظه بلند مدت طبقهبندی میشوند.
اطلاعات حداکثر دو سال در هیپوکامپوس مغز باقی میمانند و پس از آن یا به حافظهی بلندمدت منتقل میشوند و یا از بین میروند. در افراد مبتلا به ADHD به خاطر کوچک بودن این ساختار نقص در حافظه بلند مدت آنها کاملا مشهود است.
اینها رو نگفتیم برای این که ناامیدی بشید اینهارو گفتیم که مغز را به حال خودش رها نکنیم و برای تغییر عملکرد آن و نقاط قوت ADHD تلاش کنید
اما این سوال ها در ذهن ما پیش می آید
آیا امکان تغییر در مغز وجود دارد؟!
با چه مداخلاتی این امر امکان پذیر است؟!
در علوم اعصاب دو اصل وجود دارد که منجر به امیدواری است:
۱- ما خیلی بیشتر از آنچه باید در مغز سلول های عصبی داریم
۲- سلول های عصبی ما خاصیت هم توانی دارند
بنابراین اگر مداخلات زودهنگام انجام بشه از این دو خاصیت استفاده می شود.یکی از این مداخلات توانبخشی شناختی است.،این تمرینات به صورت مستمر با به چالش کشیدن مغز باعث تقویت عملکردهای اجرایی آن می شود.،در نتیجه انجام این تمرینات توسط نرم افزار Rehacom بسیار در بهبود و کارکردهای مغز موثر است.